پایش بیومارکر های ادراری mtbe، etbe، tame و btex در افراد با مواجهه غیر شغلی: ۱۳۹۲

زمینه و هدف: آلودگی هوای شهرهای بزرگ یکی از دغدغه های مهم جوامع بشری است. ترکیبات btex شامل بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن ها (p+m-زایلن و o-زایلن) هستند که در گروه ترکیبات شیمیایی تک حلقه ای قرار می گیرند. mtbe، etbe، tame جزئی از ترکیبات اکسیژن دار محسوب می شوند که در گروه اترها قرار می گیرند. همه این ترکیبات، مواد افزودنی به سوخت می باشند که به منظور افزایش درجه اکتان سوخت، بهبود فرایند احتراق، کاهش آلاینده‏ها نظیر منواکسیدکربن، جایگزین ترکیبات آلکیل سرب شده اند. هدف از این مطالعه تعیین غلظت بیومارکرهای ادراری ترکیبات یادشده در افراد با مواجهه غیر شغلی بوده است. روش کار: این مطالعه از نوع مطالعات مقطعی بوده که در تابستان سال 92 انجام شد. از 30 فرد سالم (18 نفر در محیط داخل، 12 نفر در محیط آزاد) نمونه های ادرار به صورت لحظه ای جمع آوری گردید. جهت استخراج ترکیبات، تکنیک میکرو اکسترکشن با فاز جامد از فضای فوقانی (hs-spme) مورد استفاده قرار گرفت و جهت آنالیز نهایی از گاز کروماتوگرافی مجهز به دتکتور fid استفاده شد. یافته ها: میانگین غلظت های ادراری بیومارکرهای بنزن، تولوئن، اتیل بنزن، p+m-زایلن، o-زایلن، mtbe، etbe و tame برای کل نمونه ها به ترتیب، 81، 87، 31، 198، 44، 184، 31 و صفر نانوگرم بر لیتر بود. همچنین تفاوت معنی داری در غلظت ادراری بیومارکرهای اندازه گیری شده در دو گروه مشاهده نگردید. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه و سایر مطالعات، بیومارکرها، معیار مناسبی جهت ارزیابی مواجهه افراد با آلاینده های محیطی می باشند.